Ανάμεσα σε όλα ξεχωρίζει ο πανάρχαιος Λαβύρινθος με το γνωστό μύθο του Θησέα..
που με τη βοήθεια της Αριάδνης καταφέρνει να σκοτώσει τον Μινώταυρο που κρυβόταν μέσα στον Λαβύρινθο. Πέρα από τη μυθολογία, ο Λαβύρινθος της Γόρτινας στην Κρήτη χρονολογείται περίπου το 14ο αιώνα π.Χ., ένας αρχαίος τόπος, μαρτυρία κάποιων μυθικών εποχών, που σώζεται μέχρι τις μέρες μας.
Ο Τσαρλς Μπέρλιτς, στο βιβλίο του «Μυστήρια από ξεχασμένους κόσμους», στη σελίδα 270 κάνει αναφορά στους Λαβύρινθους της Βορείου και Νοτίου Αμερικής, αλλά και στην αρχαία Κρήτη, «όπου είχε τόση σημασία, ώστε αναπαριστανόταν στα πρώτα κρητικά νομίσματα.
Στον ελληνικό θρύλο, ο Λαβύρινθος ήταν η φυλακή του τρομερού Μινώταυρου, μια πρωτόγονη δηλαδή ερμηνεία για την πραγματική του χρήση, πιθανώς σχετιζόμενη με θρησκευτικές τελετές, όπως οι προ-κρητικοί ταφικοί λαβύρινθοι της αρχαίας Αιγύπτου, που ήθελαν να συμβολίσουν αλληγορικά τις περιπλανήσεις της ψυχής μετά το θάνατο».
Αναπόφευκτα, ο κρητικός πολιτισμός είχε ταυτιστεί με τη λατρεία του Λαβύρινθου. Το γεγονός ότι στην Κνωσό ήταν αποτυπωμένος στα πρώτα νομίσματα, έχει ιδιαίτερη σημασία.
Στατήρας Κνωσού, 300-270 π.Χ., με την Ήρα νύφη, στους γάμους της στην Κρήτη και διάγραμμα διαδρομών Λαβύρινθου
Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Τι συμβόλιζε ο Λαβύρινθος; Ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος στο περιοδικό Απολλώνιο Φως, στη σελίδα 66, δίνει σημαντικές απαντήσεις: «Σε εσωτερικό επίπεδο ο Λαβύρινθος σχετίζεται με το βαθύτερο ψυχικό μέρος του ανθρώπου, η δε διερεύνησή του υποδηλώνει την αέναη προσπάθεια του αναζητητή να γνωρίσει την ενδόμυχη προσωπικότητά του και διαμέσου περίπλοκων και δαιδαλωδών διαδρόμων να ανεύρει τον μίτο της Αριάδνης, που στην προκείμενη περίπτωση σχετίζεται με την ενδοσκόπηση και την απόκτηση της αυτογνωσίας».
Εγκεφαλική αναπαράσταση
Στη συνέχεια ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος κάνει μια διεισδυτική ανάλυση για την εννοιολογική σημασία του Κρητικού Λαβύρινθου. Ένα αρχιτεκτονικό και συνάμα φιλοσοφικό δημιούργημα, προκαλεί παντοτινά τους στοχαστές:
«Η ίδια η φύση, άλλωστε, του Λαβύρινθου», εξηγεί ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος, «ως πολύπλοκου υπόγειου οικοδομήματος, με στενούς ελικοειδείς διαδρόμους, συμβολίζει την πολυμέρεια και πολυπλοκότητα της ανθρώπινης διάνοιας. Ενώ το ελικοειδές σχήμα των διαδρόμων του συμβολίζει τη σπειροειδή εξέλιξη της Δημιουργίας, αλλά και της εγκεφαλικής λειτουργίας και ανατομίας». Στην επόμενη σελίδα, ο συγγραφέας συνεχίζει με στοχαστική διάθεση την ανάλυση του λαβυρινθιακού νοήματος, κάνοντας αναφορά και στον Πλούταρχο.
«Ο Λαβύρινθος, λοιπόν, απετέλεσε ένα τεχνούργημα του Δαιδάλου για την Αριάδνη. Οι διάδρομοι, που αποτελούν τον Λαβύρινθο, επιστρέφουν σε ένα συνεχές αδιέξοδο. Οι εισερχόμενοι στον Λαβύρινθο, περιφερόμενοι στους διαδρόμους του, κάνουν μια επαναληπτική διαδρομή, γι’ αυτό ουκ ολίγοι παρομοίασαν το σχεδιασμό του Λαβύρινθου με τον ρυθμό επαναληπτικού χορού. Την ύπαρξη ενός λαβυρινθιακού χορού, ο οποίος ήταν συνηφασμένος προς τη μυθική περιπέτεια του Θησέα, την πληροφορούμαστε από τον Πλούταρχο, ο οποίος εξιστορεί τη ζωή του Αθηναίου ήρωα. Υπό αυτό το πρίσμα, ο κρητικός Λαβύρινθος της Κνωσού αποτελούσε ένα χοροστάσιο με μυητικές προεκτάσεις».
Μυθική υπέρβαση
ΕΝΑ πολύτιμο έργο θεωρείται και τα «Αττικά» του Παυσανία. Στο 24ο κεφάλαιο, ο αρχαίος Έλληνας περιηγητής αναφέρει για τον Θησέα ότι: «Τούτων πέραν ων είρηκα, εστίν η λεγομένη Θησέως μάχη προς τον ταύρον τον Μίνω καλούμενον είτε ανήρ είτε θηρίον ην οποίον κεκράτηκεν ο λόγος». Το αίνιγμα του Λαβύρινθου θα αποτελεί πάντοτε σημείο αναφοράς. Ίσως μια υπερκόσμια διέξοδος της ψυχής, ύστερα από πολύχρονη μάχη με επίγειους πειρασμούς. Ίσως μια αέναη πορεία προς τη συμπαντική ολότητα. Ίσως ακόμα ένας αρχέγονος συμβολισμός, που θ’ αντανακλάται εσαεί στην ανθρώπινη διάνοια.
Του Σοφοκλή Κωνσταντίνου
sigmalive.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου